Dlaczego nas boli?
Co suplementować żeby regulować ból?
Nasze rozumienie bólu wciąż ewoluuje – integracyjna definicja obejmuje reakcję emocjonalną, która jest zależna od indywidualnej fizjologii, zachowania i doświadczeń życiowych. Jako przewlekły ból określa się trwający 3-6 msc lub dłużej.
Według raportu Instytutu Medycyny z 2011 roku w Stanach Zjednoczonych było ponad 100 milionów ludzi żyjących z przewlekłym bólem (to więcej niż osób dotkniętych przez cukrzycę, choroby serca i nowotwory łącznie). Ból nie jest przypisany osobom w podeszłym wieku, aż 25-46 % bólu przewlekłego dotyka dzieci i młodych dorosłych. Tak naprawdę ból działa destrukcyjnie nie tylko na osobę dotkniętą, ale całe środowisko, w którym funkcjonuje osoba dotknięta bólem.
Jakie rodzaje bólu wyróżniamy?
- Ból receptorowy – nocyceptywny – powstaje przez drażnienie receptorów bólowych (nocyceptywnych) przez rożne substancje zwane mediatorami stanu zapalnego.
- Ból niereceptorowy – neuropatyczny – powstaje w wyniku uszkodzenia struktur układu nerwowego. Ból neuropatyczny może wywodzić się zarówno z ośrodkowego, jak i z obwodowego układu nerwowego. Jego przyczyny mogą być różnorodne, na przykład:
- bezpośredni uraz,
- zakażenie,
- niedokrwienie,
- choroby metaboliczne,
- naciek nowotworowy.
Jest to ból bardzo dotkliwy dla chorego. Przykładami bólu neuropatycznego są ból fantomowy, ból związany z neuropatią cukrzycową, bóle nowotworowe.
- Central Sensitization (uczulenie ośrodkowe) - U podstaw leży uczulenie centralne, patofizjologia związana z fibromialgią, zespół jelita drażliwego (IBS), napięciowe bóle głowy, migreny, zaburzenia snu, zespół niespokojnych nóg, choroba zwyrodnieniowa stawów (OA), reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego i zespół skroniowo-żuchwowy (TMJD). Co ważne, CS wiąże się również z lękiem, depresją i zespołem stresu pourazowego (PTSD).
- Ból psychologiczny
Do jednych z najczęściej stosowanych leków na świecie należą leki przeciwbólowe (prym wiodą NLPZ), mimo że doraźnie potrafią przynosić ulgę to musimy pamiętać że oprócz benefitów mają też liczne skutki uboczne – dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, nadciśnienie, obciążenie wątroby, zaostrzenie dolegliwości związanych z drogami oddechowymi, powikłania hematologiczne, reakcje alergiczne czy miotochondriopatia.
To nie jest tak, że leki są tylko i wyłącznie złe, jednak stosowanie leków przewlekle (np. przy przewlekłym bólu) może przyczynić się do wystąpienia skutków ubocznych opisanych m.in. na ulotce.
Czy istnieje alternatywa do farmakologii przy mniejszej toksyczności? Przygotowałem skróconą listę na co warto zwrócić uwagę przy dolegliwościach bólowych pod kątem suplementacyjnym
Suplementacja pomocna w zarządzaniu bólem:
- Kwasy omega-3 – poprzez silne działanie przeciwzapalne, kluczowa jest dawka kwasów EPA/DHA powyżej 2,5 g/ dzień
- Wit D – działanie przeciwzapalne, immunoregulujące, wpływa na zdrowie kości – efekty zauważalne powyżej stężenia w surowicy 50 ng/ml
- Magnez – regulator stanu zapalnego, wpływ na funkcję mięśni, immunologię, produkcję energii (400 mg/ dzień lub więcej)
- Wit B1 (tiamina)- pomocne w fibromialgii, neuropatii alkoholowej
- Wit B2 (ryboflawina) – bóle głowy
- Wit B12 (kobalamina) – neuropatia, neuralgia, bóle mięśniowe, choroby neurologiczne
- Kwercytyna – pomocna w RZS, stan zapalny, alergicznych bólach głowy (zwłaszcza związanych z histaminą)* uważać w przypadku chorób nerek
- Kurkumina – artretyzm, RZS, dna moczanowa, zespół napięcia przedmiesiączkowego *uważać przy lekach przeciwzakrzepowych
- Imbir – RZS, migreny (zwłaszcza o podłożu hormonalnym), ból stawów, bolesne miesiączkowanie
- Bosswelia – zapalenie kości i stawów, bolesne miesiączkowanie
- Willowbark (kora wierzby białej) – bóle głowy, bolesne miesiączkowanie, RZS, zapalenie stawów * nie stosować u dzieci, przy wrzodach żołądka czy stosowaniu aspiryny
- Butterbur (Lepiężnik)- migreny, bóle głowy
- Feverfew (Złocień Maruna) – migreny, bolesne miesiączki, RZS
- Nucleotydy dietetyczne (na polskim rynku Nucleoplex) - neuropatie, neurobóle, ukłąd nerwowy *uważać przy dnie moczanowej
Oczywiście pracę nad bólem warto zacząć od podstaw, a uzupełnić ją suplementacją:
- konsultacja z fizjotereapeutą/ osteopatą/ dobrym trenerem jako uzupełnienie
- ruch
- sen
- niskoprzetworzona dieta dopasowana do wyników badań
- zdrowe relacje z ludźmi
- prawidłowa masa ciała (osoby z niedowagą lub nadwagą nawet o 250 % częściej doświadczają bolu!)
Można zrobić dużo i warto powalczyć o życie bez bólu wykorzystując wiele aspektów nauki.